by Suman Gupta
यूट्यूब आणि इलेक्ट्रॉनिक मीडियाच्या विविध चॅनेलवरून भरपूर मनोरंजन सामग्री उपलब्ध करून दिल्यानंतर आजच्या काळात सर्कसचे अस्तित्व आश्चर्यकारक आहे.पण देशी-विदेशी वाहिन्यांची गर्दी असूनही सर्कसचे आकर्षण संपलेले नाही, ज्याचे जिवंत उदाहरण म्हणजे कोरोनाच्या काळातच नव्हे तर देशभरातील विविध शहरांमध्ये आयोजित ‘हुनर हाट’ची ही सर्कस.जोखमीची कला सादर करून प्रेक्षकांचे स्वस्त आणि जिवंत मनोरंजन करणाऱ्या सर्कसमधील प्रत्येक कलाकार 2 जूनच्या भाकरीसाठी मेहनत घेतो. सर्कस खरोखरच 
अडचणीत असल्याचे सर्कस कलाकारांचे म्हणणे आहे.सर्कस कलाकारांच्या उन्नतीसाठी सरकारने अशी कोणतीही मदत केली नसती तर सर्कसच्या शेकडो कलाकारांना सध्या या कलेतून मिळणारी 2 जूनची भाकरी थांबली असती.हुनर हाट कार्यक्रमाच्या माध्यमातून पंजाबचे राज्यपाल आणि चंदीगडचे प्रशासक बनवारीलाल पुरोहित यांना प्रत्येक सर्कस कलाकाराकडून 11,000 रुपयांचे बक्षीस आणि 
प्रशस्तीपत्र देण्यात आले.गेल्या 27 वर्षांपासून या सर्कसमध्ये जोकरची भूमिका साकारणारे 52 वर्षीय बिजू सांगतात की, त्यांच्या संपूर्ण कारकिर्दीत त्यांनी कधीही सर्कसच्या कलाकारांच्या कामाचे कौतुक केले नाही.बिजू म्हणतो, “मी माझ्या मुलांना मी सर्कसचा ‘विदूषक’ असल्याचे सांगितले नाही, मला भीती होती की त्यांचे वडील-नवरा हा ‘जोकर’ आहे ज्यावर सगळे हसतात.”पण हुनर हाटला मान्यता मिळाल्यानंतर बिजू स्वतःला एक अभिमानी विदूषक कलाकार म्हणून ओळखतो. मुंबईतील वांद्रे कुर्ला कॉम्प्लेक्सच्या एमएमआरडीए मैदानावर अल्पसंख्याक व्यवहार मंत्रालयाचा ‘हुनर हाट’ हा कार्यक्रम16 ते 27 एप्रिल या कालावधीत चालणार आहे, ज्यामध्ये दैनंदिन सांस्कृतिक कार्यक्रमांसोबतच दुपारी 1, 3 आणि 5 वाजता तीन सर्कस शो आयोजित केले जातात जे प्रेक्षकांना आकर्षित करण्यात यशस्वी ठरतात.
